Voor aspirant kopers

KLIK op de afbeelding voor een leesbare variant.

Via deze website willen wij u onafhankelijke informatie bieden over ‘natuurbegraven’.
Zo kunt u een afgewogen keuze maken.

Wat is natuurbegraven?

• Wat is een ‘natuurbegraafplaats’? En welke vormen van ‘natuurbegraven’ zijn mogelijk?
  > Enkele feiten op een rij.
  > De definitie van ‘natuurbegraven’ volgens Wikipedia.
  > Een overzicht uit 2012 van ‘natuurbegraafplaatsen’ gemaakt door onderzoeksinstituut Alterra.
  > Op onze locatiepagina vindt u de nieuwste ontwikkelingen per provincie. U zult merken dat er veel strijd is rondom de komst van een ‘natuurbegraafplaats’.
  > Op de verzet en protestpagina kunt u zien op welke locaties natuurbegraven door de politiek als onwenselijk is afgewezen.
  > Wilt u weten waar grafrechtgelden in Brabant voor worden gebruikt?  Is de stelling “een graf kopen is eerst de natuur slopen” wel gerechtvaardigd? En hoe zit het met archeologische waarden? Oordeel zelf.

Verdienmodel voor cultuur en natuurlandschap?

De meeste natuurbegraafplaatsen zijn feitelijk gewoon anders (commercieel) ingerichte begraafplaatsen en verdienen de term ‘natuur’ niet. Ze belasten de natuur daarvoor te ingrijpend. Zodra ergens de wet op de lijkbezorging leidend wordt moet de natuur wijken. Uiteindelijk zullen gravende konijnen, vossen en andere aaseters het onderspit delven, daar waar voor hen juist vrijheid van natuurlijk graafgedrag zou moeten gelden. Dit geldt speciaal voor locaties waarop minder dan 1.20 meter grond op het graf ligt, de diepte tot waarop gravende zoogdieren graven.

• Maar ook recreanten zullen steeds meer en steeds ingrijpender geweerd gaan worden omdat rouwende grafrechteigenaren en recreatie niet samengaan. Recreanten wijken uit respect, maar men zou zich ook kunnen afvragen of commerciële grafrechthandel wel in onze natuur thuishoort. Hoeveel natuur- en cultuurlandschap mag wat u betreft veranderen in begraafplaats? Wie zou hier eigenlijk moeten wijken?
• Welke overwegingen kunt u meenemen bij de beslissing of u een ‘natuurgraf’ wilt kopen? Is het bijvoorbeeld goed voor de natuur en voor het milieu?
• Een plechtigheid in de natuur terwijl u de natuur niet belast met een stoffelijk overschot is natuurlijk ook mogelijk, vraag de aanbieders of een natuurorganisatie in uw eigen omgeving naar de mogelijkheden! U maakt van de natuurbegraafplaats een gedenkplek en zorgt na de herdenking voor een technische crematie. Voor de nabestaanden is het park dan een plek om te gedenken. Zie hier een link voor een unieke wijze van het organiseren van een overlijden.
• Er is een tijdelijke inkomstenbron voor de grafrechtverkopers. Maar wat als de grafrechten verkocht zijn en er alleen nog onderhoud rest op een onverkoopbaar geworden landgoed? Is de grafrechtverkoper open over hoeveel geld hij hiervoor reserveert? Wie draait er voor de klachten op als een begraafplaats verwaarloost achterblijft en de eigenaar failliet is? Mr. W.G.H.M. van der Putten schreef erover in ‘de Uitvaart.nl’ een interessant antwoord op een gestelde vraag over ‘wat als een natuurbegraafplaats failliet gaat‘. Hij geeft geen antwoord op de vragen rond eeuwigdurende grafrechten… Toch is het belangrijk voor u om uit te zoeken wie voor een faillissement aansprakelijk wordt in geval uw grafrecht eeuwigdurend is en kosten voor onderhoud van uw graf ‘ergens’ verhaald moeten worden. Op dit vlak mist nog elke jurisprudentie.

Natuurgraf is veel duurder dan een vergelijkbaar graf op een begraafplaats

• De marketingjongens achter de ‘natuurbegraafclubs’ schrijven dat ‘natuurbegraven’ goedkoper is dan begraven op een begraafplaats. Hun berekening gaat echter mank: men vergelijkt de kosten van een ‘natuurgraf’ (waarvoor men na verloop van tijd een gps responder nodig heeft om het graf terug te vinden), met de kosten van een regulier graf met alles er op en er aan.
• Volgens onze berekeningen is ‘natuurbegraven’ echter aanzienlijk duurder dan de reguliere wijze van begraven. Wij gaan daarbij uit van een eerlijke vergelijking. We vergelijken de kosten van een anoniem graf in de natuur met een anoniem graf op een begraafplaats. Een grafrecht op een gewone begraafplaats is dan – afhankelijk van de locatie – zes tot twintig keer goedkoper dan een natuurgraf. Cremeren is nog goedkoper.
• Op een begraafplaats belast het stoffelijk overschot de natuur veel minder. U kunt dezelfde natuurvriendelijke materialen kiezen die de ‘natuurbegraaffirma’s’ aanprijzen. Begraafplaatsen zijn voorzien van drainage waardoor lijksappen gezuiverd het grondwater in gaan. Lijksappen uit een natuurgraf gaan ongecontroleerd de natuur in. (zie Essen).
• Als u na uw dood de natuur wilt steunen, kunt u beter een donatie doen aan een natuurorganisatie. Bij ‘natuurbegraven’ gaat uw geld hoofdzakelijk naar een commerciële onderneming, ook wanneer u op een begraafplaats van Natuurmonumenten begraven wordt.
• De prijsverschillen tussen de aanbieders van commerciële natuurgrafrechten is enorm. De prijzen per graf lopen uiteen van € 965 in Limburg tot € 12.000 in Brabant. De concurrentie tussen ‘natuurbegraafplaatsen’ neemt bovendien snel toe. Nu al een graf reserveren is absoluut niet nodig en ook af te raden vanwege de te verwachten prijsdalingen.
• Een reële prijs voor een natuurgrafrecht zou lager moeten liggen dan wat u nu betaalt op de algemene begraafplaats. Bosgrond is immers de goedkoopste grond die er in Nederland is en de uitbater ‘geeft het graf terug aan de natuur’ wat gelijk staat aan zo goed als niets doen nadat de natuurgrafrechten verkocht zijn. Een algemene begraafplaats heeft daarentegen veel onderhoudskosten, kosten die het waard zijn om gezamenlijk te blijven dragen.
• Steeds meer gemeenten geven ruimte op hun algemene begraafplaats voor liefhebbers van een natuurgraf. In Haaksbergen kost een natuurgraf € 1500 en is daarmee meer dan de helft zo goedkoop in vergelijking met commerciële aanbieders, die ‘prijsbederf’ vrezen.
• In tegenstelling tot natuurbegraven wordt begraven en cremeren steeds goedkoper. Kostte een complete begrafenis een aantal jaren geleden nog ongeveer € 8000 en een complete crematie € 7000, tegenwoordig zijn deze prijzen door de vele zzp-begrafenisondernemers gedaald tot gemiddeld € 4000 en € 3000. Er zijn al budgetondernemers die alles compleet verzorgen voor iets meer dan € 1000. Bij natuurbegraven kost alleen het grafrecht al ruim meer dan € 3000. Dan heeft u nog niets rond de begrafenis geregeld, zelfs het graven van het graf is doorgaans niet geregeld. Natuurbegravers vertellen u hoe goedkoop natuurbegraven is, maar dat is werkelijk nergens op gebaseerd.
• Nu een natuurgrafrecht kopen voor later is dan ook onverstandig. De concurrentie zal daar ook toeslaan.

Natuurbegraven is niet ‘in’, het is marketing

• Een groot reclamebureau bedenkt de redenen waarom u een graf in de natuur zou moeten willen. U betaalt straks de enorme (marketing)investeringen die daarmee gemoeid zijn. Tekstschrijvers en marketingmensen zijn ingehuurd om u te doen geloven dat ‘natuurbegraven’ iets is ‘wat veel mensen willen’. Journalisten nemen berichten van elkaar over zonder ze degelijk te checken. De realiteit is dat de vraag naar ‘natuurgraven’ verwaarloosbaar klein is (0,15%) en nauwelijks stijgt.
• Verkopers van grafrechten scheppen slim schaarste. U wilt toch ook juist die ene boom op de heuvel als markering van uw (familie)graf? “Tja, er is enorm veel belangstelling, morgen is iemand anders u voor!” Wie de grafrechthandel van net iets meer afstand bekijkt, ziet dat er helemaal geen schaarste is. Verreweg de meeste bestaande ‘natuurbegraafplaatsen’ lijden bovendien al jaren verlies omdat bijna niemand een (veel te duur) grafrecht kopen wil.

Zoogdieren begraven hun prooi om hem later weer op te graven

Aan aspirant kopers die overwegen zich te laten begraven in een leefgebied van dassen en vossen raden wij aan een degelijke kist te gebruiken met daarboven extra stevige planken die aan alle zijden van de kist 50 cm uitsteken. Op deze wijze wordt de kans dat uw stoffelijk overschot wordt opgegraven door aaseters verminderd. Dit advies heeft de natuurbegraafsector gekregen van zoogdierdeskundigen. Onder deze deskundigen is het algemeen bekend dat zoogdieren zoals hond en vos (door henzelf begraven) aas nog jaren kunnen ruiken en opgraven. Begraven op minimaal 1.80 meter is het enige (juiste) alternatief. Dassen graven tot 1.20 diep en vossen maken ook gebruik van dassenburchten voor het grootbrengen van hun jongen.

Wie moet er in de zogenaamde ‘nieuwe natuur’ – zoals de grafrechthandel haar begraafplaatsen graag noemt – straks wijken?

Liefde voor de natuur

Steunt u met het kopen van een grafrecht op een natuurbegraafplaats de betreffende landgoedeigenaar of natuurorganisatie? Naar onze mening niet. U belast er vooral de natuur mee. Als u wilt steunen, doe dat dan gewoon met een legaat of donatie.

De Natuurbegraafplaatsen gaan er prat op dat met de opbrengsten van de grafrechten nieuwe natuur zou worden gemaakt.
Wij hebben die nieuwe natuur niet kunnen vinden behoudens het zo hier en daar inplanten van een paar boompjes op een wei in of naast een natuurbegraafplaatsen en het zaaien van gras met weidebloempjes. Dat lijkt meer gedaan om meer graven te kunnen verkopen dan uit behoefte om nieuwe natuur te maken. Wij houden het voor verkooppraatjes.

Dat geldt ook voor het argument dat de opbrengst dient voor het in stand houden van natuur. Voor de duur van de natuurbegraafplaats zal dat wel kloppen omdat anders de business weg valt. Maar verder stelt het niet veel voor. Van de verkoop van een graf wordt zegge en schrijve € 50,– in een stichting gestort voor het eeuwige(!) onderhoud en verder is de opbrengst voor de investeerders.

Wie houdt van de natuur in Nederland belast haar ook na de dood niet.
Ons grondwater blijkt steeds meer belast met medicijnresten. Ook minieme hoeveelheden kunnen schadelijk zijn voor ons bodemleven. De schaarse gebieden waar het grondwater in orde is bestemmen tot begraafplaats is daarmee ongewenst.

De risico’s voor de natuur van natuurbegraven zijn uiteengezet in hoofdstuk 3 van het Beleidsvoorstel van Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland, gedateerd 8 september 2015. De conclusie van dit voorstel is dat in bestaand bos maximaal 50 graven per hectare zouden mogen worden gerealiseerd. De grafrechthandelaren gaan echter uit van heel andere normen. Op voorbeeldproject Heidepol bij Arnhem komen per hectare acht maal meer graven dan GS in dit beleidsvoorstel als maximum verantwoord achten.

Vraag u af of u medeverantwoordelijk wilt worden voor het op deze wijze omgaan met de natuur.

Klachten over natuurbegraven

De eerste klachten van ontevreden kopers bereiken ons. Vaak wil men de eigen privacy niet op internet prijsgeven, soms is er schaamte omdat men niet goed heeft opgelet. De klachten zijn voor elke natuurbegraafplaats weer anders, maar komen samengevat op het volgende neer:

• U koopt geen graf, u koopt een peperduur grafrecht en dat is heel wat anders.
• Een eenmaal gekocht grafrecht is definitief en niet overdraagbaar op een ander. Een graf kunt u verkopen of overdragen, een grafrecht niet. U komt er bovendien niet meer van af. Zodra u tot het inzicht komt dat het toch niet zo natuurvriendelijk is als u is voorgesteld en u zich misleid voelt bij de aankoop, bent u uw geld kwijt.
• De plaats waar uw graf komt wordt met u besproken voordat de overeenkomst getekend wordt. Er wordt u voorgehouden dat voor elk graf ± 25 m2 natuur beschikbaar is, maar eenmaal aangekocht begraaft men echtparen toch naast elkaar in het perceel van één van de twee, een dikke meter van elkaar. Men spreekt in de folder over graven maar in de overeenkomst zijn dat gedenkplekken geworden. Goed bestuderen dus wat het verschil is en of u dat zo wilt!
• Een dure gedenkboom wordt bijna nooit op het graf geplaatst, maar in een elders al geplande bos, terwijl dat bij het bespreken niet als zodanig wordt voorgesteld. Wie dat later ontdekt en van de aankoop van de gedenkboom in een aangrenzend bos af wil krijgt een fractie van het betaalde bedrag terug. De meeste kopers weten niet (meer) dat dit in het gesprek onjuist is voorgesteld, of dat de locatie van de gedenkboom niet is gemeld, terwijl dat voor de meeste kopers – zonder dat uitdrukkelijk in een overeenkomst vast te leggen – vanzelfsprekend op het graf gedacht wordt.
• Voor een nieuwe jonge gedenkboom kan de ondernemer doorgaans een andere oude boom rooien. Zo komt gaandeweg door de verkoop van gedenkbomen nieuwe ruimte beschikbaar voor de verkoop van nog meer grafrechten. De consument betaalt (onbedoeld en zonder het te weten) voor deze groei.

Laat ons weten als u klachten heeft of hoort, zo kunnen we andere burgers die overwegen een grafrecht te kopen op de hoogte brengen: secretariaat@natuurbegraafplaats-waaromniet.nl.